Formule E-Team pleit voor flexibelere inzet budget elektrisch rijden

Het Formule E-Team (FET) pleit in een brief aan de vaste Kamercommissie van Infrastructuur en Waterstaat voor een flexibelere inzet van het beschikbare budget voor elektrisch rijden. Daarbij wordt gevraagd om het behoud van de zogenaamde doorschuifregeling in de Subsidieregeling Elektrisch Personenauto’s Particulieren (SEPP). Deze doorschuifregeling maakt het mogelijk dat aanvragen naar een volgend jaar geschoven kunnen worden, wanneer het budget voor het betreffende jaar op is. Consumenten en de bijbehorende verkopen zullen voor de rest van het jaar in de wacht staan. Het afschaffen van de doorschuifregeling leidt tot ernstige verstoringen van de markt. Het FET hecht belang aan een brede en geloofwaardige ontwikkeling van elektrisch vervoer. Duidelijkheid is nodig voor de sector en consument om marktverstoring tegen te gaan en voor de consumenten om het consumentenvertrouwen niet te beschamen.

De tekst van de brief van het FET is hieronder in zijn geheel te lezen.

Geachte (plaatsvervangende) leden van de commissie Infrastructuur en Waterstaat,

De leden van het Formule E-Team (FET) zijn zeer enthousiast over de op 4 juni 2020 gestarte Subsidieregeling Elektrische Personenauto’s Particulieren (SEPP) en het effect daarvan. Deze aankoopsubsidie brengt de elektrische auto nu ook binnen bereik van particuliere autobezitters die essentieel zijn voor het realiseren van de doelen die we hebben afgesproken in het Regeer-en Klimaatakkoord. Uiteraard willen wij kritisch blijven kijken naar het ontwerp van de regeling.

Wij pleiten nu niet voor meer geld voor de subsidieregeling nieuwe elektrische auto’s. Wij pleiten er wel voor om de beschikbare middelen voor elektrisch rijden 2020-2025 flexibeler in te zetten, om geen rigide grenzen te stellen aan jaarbudgetten, maar enkel aan het totale budget, zodat er:

1. geen ongewenste Stop & Go effecten ontstaan in de aanvraag en honorering van de aankoopsubsidie;
2. zoals nu geen middelen verloren gaan bestemd voor het stimuleren van elektrisch rijden, alleen in 2020 gaat het al om circa 10 miljoen euro.

Succes van de regeling
Het FET is ingesteld om het kabinet gevraagd en ongevraagd te adviseren over de uitvoering van het beleid ter bevordering van elektrisch vervoer. In het FET zijn bedrijfsleven, consumentenorganisaties en kennisinstellingen in de volle breedte vertegenwoordigd. Het FET heeft geadviseerd over de vormgeving van de SEPP en daarin gepleit voor een totaalbudget voor de gehele periode. De SEPP is een belangrijk onderdeel in het samenhangend pakket van maatregelen voor elektrisch rijden in het Klimaatakkoord. Daarvoor staat iedereen aan de lat, het kabinet en wij ook.

Dat de subsidie de aankoopbereidheid van een elektrische auto bij particulieren vergroot, werd snel zichtbaar. Het verplichtingen-budget voor 2020 voor 2.500 nieuwe (koop en lease) elektrische auto’s was begin juli al binnen 35 dagen op. Sindsdien zijn de aanvragen van honderden particulieren, die de overstap naar een nieuwe elektrische auto willen maken, doorgeschoven naar volgend jaar. Onzekerheid over de regeling leidt tot onzekerheid bij zowel de consument als de sector en een stagnering in de verkopen van nieuwe particuliere elektrische auto’s. Dit terwijl we alle zeilen moeten bijzetten om de kabinetsambitie voor volledig nul-emissie verkopen in 2030 te realiseren. Daarvoor is juist ook de particuliere rijder nodig, naast de zakelijke markt waar al grote stappen worden gezet. Het wegnemen van die onzekerheid trekt juist de consument die nog twijfelt om elektrisch te gaan rijden, over de streep. Dit is de doelgroep van de regeling.

Diverse onderzoeken, zoals de ANWB Elektrisch Rijden Monitor 2019, en signalen vanuit de markt laten zien dat het subsidiegeld goed wordt besteed, op de juiste plek terecht komt en kan rekenen op maatschappelijk draagvlak. Daarnaast onderstreept een recente studie van de Technische Universiteit Eindhoven het belang van de CO₂-besparing door elektrische auto’s ten opzichte van fossiel aangedreven voertuigen en laat zien dat de kostenefficiëntie per CO₂-uitstoot hoger is dan tot nu toe aangenomen.

Daarbij snijdt het mes aan twee kanten: enerzijds stimuleert de SEPP elektrisch rijden voor particulieren en zo de energietransitie, anderzijds biedt de regeling enige verlichting aan een sector die zwaar getroffen wordt door de Coronacrisis.

Volledige inzet op het stimuleren van elektrisch vervoer
We stellen voor slim gebruik te maken van de stevige onderuitputting op de kasuitgave voor de stimuleringsregelingen voor elektrisch rijden in 2020. Zoals het er nu uitziet wordt er in 2020 rond de 10 miljoen euro minder uitgegeven voor de aankoopsubsidie voor elektrisch rijden dan beschikbaar is als kasbudget voor het jaar 2020. Er is méér financiële ruimte dan nu wordt benut. Dat komt ten eerste door onderuitputting in de kasmiddelen als gevolg van private lease in 2020, veroorzaakt door het spreiden van het subsidiebedrag over de looptijd van het leasecontract. Het nog niet uitgegeven, maar wel reeds bestemde bedrag zou niet moeten terugvloeien naar de algemene middelen, maar worden aangewend binnen het totaalbudget voor de SEPP. Ten tweede constateren wij dat de regeling voor elektrische bestelauto’s die oorspronkelijk dit jaar van start zou gaan, nog niet wordt gebruikt en eveneens kasmiddelen dreigen verloren te gaan. Deze financiële ruimte kan ook tijdelijk geleend worden om nu meer aanvragen te honoreren in voor de aanschaf van nieuwe elektrische personenauto’s voor particulieren in 2020. Hierbij blijft het budget voor de totale regeling gelijk aan het bedrag dat al gereserveerd is voor stimuleren van elektrisch vervoer en gaat er niet, zoals nu dreigt, minder geld naar elektrisch rijden dan afgesproken. We vragen u dit mogelijk te maken.

Het schuiven van het verplichtingenbudget binnen de regeling zorgt ervoor dat de ingezette groei van de particuliere markt voor elektrische auto’s wordt doorgezet zonder onwenselijke Stop & Go-effecten. Bovendien kan het bijdragen aan een spoedig en groen herstel van onze economie. De sector kan nú deze steun in de rug gebruiken. Het zou zonde zijn als deze kasmiddelen gereserveerd voor elektrisch rijden terugvloeien naar de algemene middelen, terwijl hier een uitgelezen kans ligt om tegelijk de energietransitie en het economisch herstel te bevorderen – binnen de door het kabinet afgesproken financiële ruimte.

Marktverstoring
Het beperken van Stop & Go-effecten is niet alleen nu maar ook gedurende de komende jaren van groot belang voor de ontwikkeling van de markt voor elektrische personenauto’s. Op basis van de ervaringen dit jaar verwachten we dat het budget ook in andere jaren snel op zal zijn. Zonder een doorschuifregeling zal de regeling naar verwachting elk jaar korter dan een week openstaan. Het hele jaar worden voorcontracten opgesteld die dan op 1 januari in één keer ingediend worden. Consumenten en de bijbehorende verkopen zullen voor de rest van het jaar in de wacht staan. Dit leidt tot ernstige verstoringen van de markt. Het FET pleit voor het behoud van de doorschuifregeling om de financiële ruimte van de regeling optimaal te benutten.

In het Klimaatakkoord hebben we voor het stimuleren van elektrisch vervoer doelen gesteld en zijn financiële middelen gereserveerd. Echter door begrotingsregels, zoals schotten tussen de verschillende budgetten, worden de kasbudgetten voor nieuwe en gebruikte personenauto’s en bestelauto’s nu niet volledig benut. Terwijl deze regelingen wel degelijk bijdragen aan de gestelde doelen en er vanuit consumenten duidelijk vraag is naar deze stimulering. Het FET pleit ervoor om het mogelijk te maken dat tussen de verschillende kasbudgetten voor elektrisch vervoer tijdelijk - binnen de looptijd van de regeling - kan worden geschoven, opdat de kasbudgetten niet terugvloeien naar de algemene middelen maar worden benut waarvoor ze bedoeld zijn, namelijk voor het behalen van de gestelde doelen voor elektrisch vervoer.

De EV-sector heeft grote campagnes voorbereid voor de stimulering van elektrische modellen en internationale hoofdkantoren vanuit de automobielindustrie rekenen op deze ingezette weg. Het aanpassen van dit beleid zal leiden tot het verstoren van de markt en is niet meer uit te leggen aan de consument. Ook kan dit op de middellange termijn gevolgen hebben voor de koploperpositie van Nederland die we nu nog hebben.

Pleidooi
We hechten belang aan een brede en geloofwaardige ontwikkeling van elektrisch vervoer. We willen nogmaals benadrukken dat de regeling groot draagvlak geniet onder de organisaties die zijn aangesloten bij het Formule E-Team. De huidige regeling sluit aan bij de doelen die we met elkaar hebben afgesproken voor elektrisch vervoer in het Regeer- en Klimaatakkoord.

Wij roepen u op het Groenste kabinet ooit te verzoeken snel duidelijkheid te verschaffen over de aankoopsubsidie. Voor de sector om marktverstoring tegen te gaan en voor de consumenten om het consumentenvertrouwen niet te beschamen. Onze uitgangspunten zijn hierbij:

• een volledige benutting van de regeling voor 2020 door gebruik te maken van de onderuitputting van kasmiddelen als gevolg van private lease in 2020, door het spreiden van de verplichtingen over de looptijd, en tijdelijk kasmiddelen te lenen bij de regeling voor elektrische bestelauto’s die dit jaar niet meer van start gaat;
• het behoud van de doorschuifregeling óf het mogelijk maken dat tussen de verschillende verplichtingenbudgetten voor elektrisch vervoer tijdig kan worden geschoven, opdat de budgetten niet terugvloeien naar de algemene middelen maar worden benut waarvoor zij bedoeld zijn: het stimuleren van elektrisch vervoer.

Wij gaan graag met u in gesprek over de vormgeving van de aankoopsubsidie en lichten onze argumenten daarin graag nader toe.