Column | Net en noodzaak - Elektrische mobiliteit vraagt om robuuste en tegelijkertijd slimme infrastructuur

In het woordenboek van het elektrische ABC op de site van Nederland Elektrisch staat het woord ‘elektriciteitsnet’ niet verklaard, evenmin als de woorden net of energienet. Het kan natuurlijk zijn dat het een triviale term is waarvan iedereen de betekenis kent. Het zou ook kunnen zijn, dat het een lastig te verklaren term is in deze tijd van transitie naar een duurzame energievoorziening. Hoe dan ook; ik denk dat deze term een toelichting in het ABC verdient en doe hiervoor een aanzet.

Ons energiesysteem is in rap tempo aan het veranderen: windmolens die bovendien steeds groter worden, zonnepanelen, warmtepompen, elektrische auto’s, waterstofauto’s, opslag van elektriciteit in batterijen, waterstof in ons aardgasnet, betere internationale verbindingen (waarmee Duitse windenergie zo maar de grens over waait), gelijkstroom en ga zo maar door. De voorbeelden zijn eindeloos. Tegelijkertijd mogen al deze veranderingen niet leiden tot verstoringen in de energievoorziening. Nederlanders willen niet inleveren op comfort: het licht moet altijd kunnen branden en het huis moet ook in een Elfstedenwinter lekker warm zijn.

De netbeheerders staan voor betrouwbare, veilige en betaalbare gas- en elektriciteitsnetten. Het is vanzelfsprekend dat een ander energiesysteem vraagt om een ander, slimmer energienet. Traditionele netverzwaringen zijn niet langer altijd de beste oplossing, want te duur en te laat. Het dimensioneren van de capaciteit van het net op “de piek” op een bepaald moment in een jaar is niet meer van deze tijd. Netbeheerders zijn daarom volop aan de slag om hun netten slimmer te maken, zodat de capaciteit efficiënter benut kan worden. Maar ze zijn  op dit  moment toch vooral bezig om het energiesysteem van morgen te ontwerpen met de regelgeving van gisteren. Dat knelt, o.a. op het vlak van elektrische mobiliteit.

Als we Nederland op het gebied van transport en vervoer elektrisch willen maken, dan is het noodzaak dat netbeheerders, samen met marktpartijen, de ruimte krijgen om experimenten met slim laden mogelijk te maken. Slim laden houdt in: meer laden in perioden dat er veel duurzame energie beschikbaar is en minder op momenten dat er weinig van is. Meer laden op momenten dat er voldoende netcapaciteit is maar ook minder laden op momenten dat die capaciteit beperkt is. Flexibele tarieven zullen dit in de toekomst ondersteunen. Kilowattuurprijzen krijgen dan  een dubbele betekenis: kilowattuur (als eenheid van energie) kent al uurprijzen; kilowatt (als eenheid van netcapaciteit) krijgt die in dat geval ook. Het elektrische ABC is wat dat betreft voorbereid op de toekomst, want een kilowattuur is als term al wel opgenomen op de website.

Wil Scholten
Programmamanager Netbeheer Nederland