IBO Klimaat: ambtenaren presenteren reeks maatregelen om uitrol elektrisch vervoer te versnellen

Minister Jetten Klimaat en Energie heeft de Tweede Kamer het eindrapport van het Interdepartementaal Beleidsonderzoek (IBO) Klimaat 'Scherpe doelen, scherpe keuzes: IBO aanvullend normerend en beprijzend nationaal klimaatbeleid voor 2030 en 2050' toegestuurd. Het IBO Klimaat heeft als opdracht om het huidige klimaatbeleid te onderzoeken en aanbevelingen te doen hoe het beleid kan worden aangescherpt om de 2030-doelstelling te behalen.

Aanbevelingen elektrisch vervoer
​Op de ‘menukaart’ staan onder meer hogere belastingen op vlees, vliegen en autorijden. De nadruk van het IBO ligt dan ook op normerend en beprijzend beleid. Dit voorjaar neemt het kabinet een integraal besluit over eventueel aanvullende klimaatmaatregelen, waarbij zowel wordt gekeken naar normering als beprijzing, maar ook subsidiëring.​

In het IBO Klimaat worden de volgende 12 maatregelen voorgesteld die de uitrol van elektrisch vervoer (in)direct versnellen.

1. Aanscherpen van betalen naar gebruik: differentiatie kilometer-tarief in het traject Betalen naar Gebruik (BNG) voor fossiele voertuigen en elektrische voertuigen
2. Aanscherpen van betalen naar gebruik: in het Coalitieakkoord is een systeem van betalen naar gebruik in de motorrijtuigenbelasting aangekondigd, dat start in 2030. Door de invoeringsdatum naar voren te halen kan het CO2-effect van BNG in 2030 groter worden.
3. Verlaagd tarief BNG bestelauto ondernemers afschaffen: voorstel is om deze regeling per 2030 af te schaffen. Een bestelauto van een ondernemer gaat hierdoor hetzelfde mrb-tarief betalen als  een bestelauto van een particulier of een personenauto met vergelijkbaar gewicht.
4. Verbod fossiele nieuwverkopen personenauto’s 2030: dit betreft de introductie van een nationaal verbod op de verkoop van nieuwe personenauto’s (voertuigcategorie M1) per 2030. Een dergelijke nationale maatregel zou vooruitlopen op de Europese uitfasering van de verkoop van nieuwe auto’s met een verbrandingsmotor per 2035 maar is juridisch niet haalbaar concluderen de ambtenaren.
5. Verbod weggebruik fossiele brandstofauto's per 2040/2045: de maatregel betreft de introductie van een nationaal verbod voor personenauto’s met een verbrandingsmotor op het gebruik van de Nederlandse wegen in 2040/2045. Het verbod zou tevens moeten gelden voor buitenlandse personenauto’s die gebruik willen maken van Nederlandse wegen. Ook deze maatregel is juridisch niet haalbaar.
6. Verbod op nieuwe auto van de zaak met verbrandingsmotor: dit betreft de introductie van een nieuwe verplichting voor (in beginsel) alle werkgevers. De verplichting heeft betrekking op personenauto’s (voertuigcategorie M1) die na de ingangsdatum van de maatregel voor het eerst zijn toegelaten en gekocht, gehuurd of geleased door of namens en werkgever die deze auto’s beschikbaar stelt aan zijn werknemers. Deze auto’s dienen in toekomst nulemissie te zijn.
7. Beprijzen auto met verbrandingsmotor vanaf 2025: de bpm op fossiele personenauto’s zodanig hoog vaststellen, dat de aanschaf van fossiele auto’s zeer onaantrekkelijk wordt en wordt ontmoedigd en de aanschafprikkel bij de aanschaf van een emissievrije auto wordt versterkt.
8. Kostenaftrekbeperking autokosten ondernemingen: deze maatregel is gericht op ondernemingen die niet-emissieloze personenauto’s in de eigen onderneming gebruiken.
9. Vanaf 2025 lager mrb-tarief voor emissievrije voertuigen: eventueel in combinatie met het beprijzen van auto’s met een verbrandingsmotor. Er zijn 2 varianten. Variant 1 is het mrb-tarief voor auto’s met een verbrandingsmotor 30 procent verhogen per 2025 voor emissievrije voertuigen een kwartarief laten gelden in de periode 2025 tot en met 2030. Variant 2 is het mrb-tarief voor auto’s met een verbrandingsmotor ongewijzigd laten en voor emissievrije voertuigen een tarief van 60 procent laten gelden in de periode 2025 tot en met 2030.
10. Hervormen BPM-grondslag naar een stabiele grondslag: vanaf 2035 de bpm grondslag voor personenauto’s en bestelauto’s aanpassen van CO2-uitstoot naar gewicht (kilogram) of verbruik (kilowattuur).
11. Zero-emissie zones voor middelgrote steden: deze maatregel gaat uit van het breder inzetten van het instrument zero-emissie zones, zodat meer weggebruikers worden verplicht een zero-emissie voertuig aan te schaffen.
12. Aanscherping verplicht klimaatneutraal inkopen voertuigen en diensten door aanbestedende diensten en -instanties: met deze maatregel wordt vanaf 2026 het minimumpercentage ingekochte schone- en emissievrije voertuigen in de Regeling Bevordering Schone Wegvoertuigen (RBSW) verder aangescherpt dan de Clean Vehicles Directive (CVD) voorschrijft. Per voertuigcategorie is een inschatting gemaakt van de maximaal haalbare ophoging van de percentages schone voertuigen.