Amsterdam start nieuwe proef met slimme laadpalen voor elektrische auto’s

In 10 wijken op 126 laadpunten in Amsterdam wordt tot eind zomer 2022 getest met een flexibele oplaadsnelheid voor elektrische auto’s. De gemeente Amsterdam, netbeheerder Liander, Heijmans, Vattenfall, de Hogeschool van Amsterdam en ElaadNL onderzoeken daarmee hoe energie in het elektriciteitsnet op een efficiënte manier verdeeld kan worden over de op te laden auto’s. In deze proef testen de betrokken partijen een nieuw concept van slim laden, waarbij de laadsnelheid afhankelijk is van de daadwerkelijk beschikbare ruimte op het net en de hoeveelheid op te laden auto’s.

Grotere vraag
Steeds meer Amsterdammers rijden elektrisch. Door die grote groei van elektrische voertuigen ontstaat er een grotere vraag naar elektriciteit om op te kunnen laden. Als deze vraag niet gespreid maar in pieken plaatsvindt, kan dit bijdragen aan overbelasting van het elektriciteitsnet. Bijvoorbeeld wanneer veel elektrische auto’s tegelijk stroom vragen op drukke momenten op het elektriciteitsnet, zoals in de avonduren wanneer mensen thuiskomen, elektrisch gaan koken en hun wasmachine aanzetten.

Het Amsterdamse net staat al behoorlijk onder druk en de toename van elektrische mobiliteit moet daar zo min mogelijk aan bijdragen. Netbeheerders werken hard aan de uitbreiding van het energienet, maar niet alles kan tegelijk. Door auto’s slim op te laden, kan tijdens het laden van de auto de vraag naar stroom zo goed mogelijk worden afgestemd op de ruimte die beschikbaar is in het lokale elektriciteitsnet.

Slim laden: hoe werkt het?
Speciale software houdt in de gaten hoeveel auto’s stroom vragen op de binnen een wijk, met elkaar verbonden laadpalen. Deze software zorgt er vervolgens voor dat de laadsnelheid gedurende de dag meeverandert met het aantal voertuigen dat tegelijkertijd laadt. Dit betekent dat wanneer er weinig auto’s opladen, de laadpaal meer stroom geeft dan wanneer er veel auto’s willen opladen. Met deze techniek wordt efficiënter omgegaan met de beschikbare stroom op het net en wordt het bestaande elektriciteitsnet optimaal benut. Als gevolg kunnen er meer laadpunten op een locatie geplaatst worden binnen de ruimte die het lokale elektriciteitsnet biedt.

Laadzekerheid voor de elektrische rijders
Als er meer ruimte op het net beschikbaar is, bijvoorbeeld overdag doordat zonnepanelen energie leveren of ’s nachts omdat het rustig is op het net, kunnen de auto’s met maximale snelheid laden. Elektrische rijders die hun elektrische auto aansluiten op de slimme laadpalen zullen naar verwachting vooral tussen 17.00 en 21.00 uur merken dat de snelheid van het opladen afneemt. Dan staan er namelijk veel auto’s bij de laadpalen en is het huishoudelijk elektriciteitsverbruik hoog. Tegelijkertijd zullen er ook regelmatig auto’s stoppen met laden omdat de batterij vol is; dat vermogen komt dan vrij voor de nog niet volgeladen auto’s.

Een belangrijk uitgangspunt van het project is dat de e-rijder geen hinder ondervindt van de flexibele laadsnelheid. Een slim roulatiesysteem moet in het geval van een maximale laadvraag en een minimaal stroomaanbod op het net ervoor zorgen dat een auto in de wachtstand wordt gezet, zoals e-rijders misschien al gewend zijn wanneer ze hun auto laden bij grote laadpleinen. De ervaringen van e-rijders onderzoekt de Hogeschool van Amsterdam tijdens en na het project, onder andere door hen te bevragen en de resultaten van de laadsessies te vergelijken met wat er gebeurd zou zijn als de laadsessie niet slim was uitgevoerd.

Ook wordt gekeken hoe de impact op noodzakelijke verzwaringen van het elektriciteitsnet geminimaliseerd kunnen worden wanneer deze software grootschalig wordt toegepast. Dit is belangrijk vanwege de grote werkdruk, het tekort aan technici en materialen, en de uitdaging om voldoende ruimte te vinden voor de benodigde transformatorhuisjes. Ook vanuit kostenoogpunt en gebruik van duurzame energie in de wijk is het belangrijk de verzwaring van het elektriciteitsnet zoveel mogelijk te beperken. Deze slimme en duurzame laadstrategie kan, indien succesvol, in de nabije toekomst breed uitgerold worden. De voortgang en resultaten van de proef worden gedeeld op de website www.flexpower020.nl.

Het project is een opvolging op de eerdere pilots Flexpower 1 en 2, waarbij de stroom van laadpalen verlaagd werd in de avonduren ongeacht het aantal auto’s dat op dat moment oplaadde. In Flexpower 3 bepaalt naast het aantal ladende auto’s ook de ruimte die op dat moment beschikbaar is in het elektriciteitsnet wat de laadsnelheid van de auto’s zal zijn.